Những lúc lạc lõng, không biết mình đang ở đâu, đi đâu, nhiều người quay về với thơ phú, với thi sĩ. Nhất là những thi sĩ, ngoài cái ngổn ngang tâm sự riêng, còn chia cái đau chung của đồng bào, của dân tộc. Còn là chứng nhân của một cơn ác mộng, một thời đại khủng khiếp. Như Tô Thuỳ Yên.
Nếu tình yêu dễ diễn tả qua thơ hơn là văn vần, hơn là diễn văn, cái đau thương uất nghẹn cũng vậy. Phải bao nhiêu trang mới nói được tất cả cái đau đớn trong 2 câu thơ Tô Thuỳ Yên, diễn tả cuộc chạy giặc:
Xứ khổ, gây chi mùa thảm khốc
Hỡi ơi trời đã bỏ rơi dân
Hay tia hy vọng le lói trong bể khổ:
Xin cám ơn hoa đã vì ta nở
Thế giới vui vì những chuyện lẻ loi
Người Việt làm thơ rất nhiều, nhưng thi sĩ, rất hiếm. Thi sĩ một mình một chiếu như Tô Thuỳ Yên (TTY) còn hiếm hơn nữa.
Để tưởng niệm nhà thơ đã ra đi, không gì hơn là đọc lại ‘’ Ta Về ‘’. Tất cả ngôn ngữ, phong thái TTY phảng phất trong đó
Thơ TTY chững chạc, cổ điển như thơ Đường, nhưng mới lạ, táo bạo hơn thơ mới. Đạo mạo như một người đứng tuổi, một ông đồ già, từng trải, ngồi nhâm nhi bên tách trà, ngẫm nghĩ về nhân tình thế thái, về cuộc đời dâu biển:
Ta ngẩn ngơ trông trời đất cũ
Nghe tàn cát bụi tháng năm bay
Chỉ có thế. Trời câm đất nín
Đời im lìm đóng váng xanh xao
nhưng trẻ, mạnh, vũ bão như thanh niên vào đời, muốn yêu, muốn thương, muốn nhớ. Muốn sống.
Ta về dẫu phải đi chân đất
Khắp thế gian này để gặp em
Có những nhà văn, nhà thơ qua từ ngữ hay cái nhìn, người ta biết là dân Hà Nội, Huế hay Sài Gòn.
Ngôn ngữ TTY không Bắc, không Nam, không Sài gòn, Hà Nội, bởi vì đó là tiếng thở dài, tiếng khóc, cái quặn đau của người Việt. Đặc Việt Nam, nhưng mở rộng ra những chân trời mới.
Đau xót, bi quan nhưng bao dung ; đứng ngoài, đứng trên cái thù hận, để thấy cái bát ngát của đất trời. Rất zen, rất thiền:
Chút rượu hồng đây xin rưới xuống
Giải oan cho cuộc biển dâu này
Từ ngữ TTY đài các nhưng gần gũi, sáng tạo cực kỳ nhưng tưởng như dễ dãi. Vừa lạ, vừa thực. Vừa xa vừa gần gũi. Việc đó không phải dễ. Có người dùng chữ lạ, câu lạ, nhưng không thực, chỉ lộ cái lập dị, giả tạo. Có người rất thực, nhưng nhàm, nếu không thô tục, bởi vì cái thực trong nghệ thuật, nó khác với sự thực ngoài đời.
TTY ra đi, bỏ dở thiên trường ca về nỗi đoạn trường của một dân tộc. '' Ta tiếc đời ta sao hữu hạn/ Đành không trải hết được lời ta''
Sáng dậy, nghe tin TTY ''đi xa '', cứ muốn tin là một fake news, một chuyện không có thực…
Đi xa như lạc trong trời đất
Thủy tận, sơn cùng xí xoá ta
Cõi chiều đứng lại, khóc như liễu
Có thật là ta đã đi xa ? ( Đi xa. TTY )
Sơn cùng, thủy tận xí xóa người, nhưng sẽ bó tay, làm sao xóa được ''Ta Về'', ''Chiều trên Phá Tam Giang‘'..
Nhà thơ Đức Phổ
Nhà thơ Đức Phổ làm thơ khá lâu và nhiều. Kề từ khi sang định cư tại Hoa Kỳ vào năm 1996, thơ anh thường xuất hiện trên các tạp chí Văn của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, Văn Học của Nguyễn Mộng Giác
Khi lớn lên, tôi đã đọc và thích những truyện dài và thơ của Viên Linh. Nhất là những truyện dài đăng từng kỳ trên các nhật báo. Thuở ấy, ở một quận lỵ nhỏ miền Trung, tôi đọc có lúc được, lúc mất, vì báo lúc có, lúc không, nhưng nói chung, là thích.
(h. NV) Vi Lan Khai vừa là văn sĩ, thi sĩ, và họa sĩ. Văn sĩ hay họa sĩ anh cũng đều là "tài tử" theo nghĩa của anh em nhà văn chúng tôi đã cho nó hồi tiền chiến, là "không cầu lợi". Anh làm thơ, viết truyện dài, truyện ngắn, tùy bút, hồi ký,
Có thể nói Võ Phiến là nhà văn – như cây cổ thụ sum suê, giăng đầy bóng mát – trong nền văn chương Việt Nam trước 1975 và nền văn chương Việt Nam hải ngoại sau này. Tôi đọc truyện “Phía Bên Nhà Ông Ngà” của Võ Phiến đăng trên tạp chí Văn Học,
We use cookies to help us understand ease of use and relevance of content. This ensures that we can give you the best experience on our website. If you continue, we'll assume that you are happy to receive cookies for this purpose.