TƯỞNG NIỆM TÔ THUỲ YÊN
Một năm đã trôi qua, ngày TÔ THUỲ YÊN từ trần.
Những lúc lạc lõng, không biết mình đang ở đâu, đi đâu, nhiều người quay về với thơ phú, với thi sĩ. Nhất là những thi sĩ, ngoài cái ngổn ngang tâm sự riêng, còn chia cái đau chung của đồng bào, của dân tộc. Còn là chứng nhân của một cơn ác mộng, một thời đại khủng khiếp. Như Tô Thuỳ Yên.
Nếu tình yêu dễ diễn tả qua thơ hơn là văn vần, hơn là diễn văn, cái đau thương uất nghẹn cũng vậy. Phải bao nhiêu trang mới nói được tất cả cái đau đớn trong 2 câu thơ Tô Thuỳ Yên, diễn tả cuộc chạy giặc:
Xứ khổ, gây chi mùa thảm khốc
Hỡi ơi trời đã bỏ rơi dân
Hay tia hy vọng le lói trong bể khổ:
Xin cám ơn hoa đã vì ta nở
Thế giới vui vì những chuyện lẻ loi
Người Việt làm thơ rất nhiều, nhưng thi sĩ, rất hiếm. Thi sĩ một mình một chiếu như Tô Thuỳ Yên (TTY) còn hiếm hơn nữa.
Để tưởng niệm nhà thơ đã ra đi, không gì hơn là đọc lại ‘’ Ta Về ‘’. Tất cả ngôn ngữ, phong thái TTY phảng phất trong đó
Thơ TTY chững chạc, cổ điển như thơ Đường, nhưng mới lạ, táo bạo hơn thơ mới. Đạo mạo như một người đứng tuổi, một ông đồ già, từng trải, ngồi nhâm nhi bên tách trà, ngẫm nghĩ về nhân tình thế thái, về cuộc đời dâu biển:
Ta ngẩn ngơ trông trời đất cũ
Nghe tàn cát bụi tháng năm bay
Chỉ có thế. Trời câm đất nín
Đời im lìm đóng váng xanh xao
nhưng trẻ, mạnh, vũ bão như thanh niên vào đời, muốn yêu, muốn thương, muốn nhớ. Muốn sống.
Ta về dẫu phải đi chân đất
Khắp thế gian này để gặp em
Có những nhà văn, nhà thơ qua từ ngữ hay cái nhìn, người ta biết là dân Hà Nội, Huế hay Sài Gòn.
Ngôn ngữ TTY không Bắc, không Nam, không Sài gòn, Hà Nội, bởi vì đó là tiếng thở dài, tiếng khóc, cái quặn đau của người Việt. Đặc Việt Nam, nhưng mở rộng ra những chân trời mới.
Đau xót, bi quan nhưng bao dung ; đứng ngoài, đứng trên cái thù hận, để thấy cái bát ngát của đất trời. Rất zen, rất thiền:
Chút rượu hồng đây xin rưới xuống
Giải oan cho cuộc biển dâu này
Từ ngữ TTY đài các nhưng gần gũi, sáng tạo cực kỳ nhưng tưởng như dễ dãi. Vừa lạ, vừa thực. Vừa xa vừa gần gũi. Việc đó không phải dễ. Có người dùng chữ lạ, câu lạ, nhưng không thực, chỉ lộ cái lập dị, giả tạo. Có người rất thực, nhưng nhàm, nếu không thô tục, bởi vì cái thực trong nghệ thuật, nó khác với sự thực ngoài đời.
TTY ra đi, bỏ dở thiên trường ca về nỗi đoạn trường của một dân tộc. '' Ta tiếc đời ta sao hữu hạn/ Đành không trải hết được lời ta''
Sáng dậy, nghe tin TTY ''đi xa '', cứ muốn tin là một fake news, một chuyện không có thực…
Đi xa như lạc trong trời đất
Thủy tận, sơn cùng xí xoá ta
Cõi chiều đứng lại, khóc như liễu
Có thật là ta đã đi xa ? ( Đi xa. TTY )
Sơn cùng, thủy tận xí xóa người, nhưng sẽ bó tay, làm sao xóa được ''Ta Về'', ''Chiều trên Phá Tam Giang‘'..
Làm sao xoá được Tô Thuỳ Yên.
Paris, tháng 5.
Từ Thức
(từ: DĐTK)
(từ: DĐTK)
TA VỀTô Thùy YênTa về một bóng trên đường lớnThơ chẳng ai đề vạt áo phaiSao bỗng nghe đau mềm phế phủMười năm đá cũng ngậm ngùi thayVĩnh biệt ta-mười-năm chết dấpChốn rừng thiêng im tiếng nghìn thuMười năm mặt sạm soi khe nướcTa hóa thân thành vượn cổ sơTa về qua những truông cùng pháNếp trán nhăn đùa ngọn gió mayTa ngẩn ngơ trông trời đất cũNghe tàn cát bụi tháng năm bayChỉ có thế. Trời câm đất nínĐời im lìm đóng váng xanh xaoMười năm, thế giới già trông thấyĐất bạc màu đi, đất bạc màuTa về như bóng chim qua trễCho vội vàng thêm gió cuối mùaAi đứng trông vời mây nước đóNgàn năm râu tóc bạc phơ phơMột đời được mấy điều mong ướcNúi lở sông bồi đã mấy khiLịch sử ngơi đi nhiều tiếng độngMười năm, cổ lục đã ai ghiTa về cúi mái đầu sương điểmNghe nặng từ tâm lượng đất trờiCảm ơn hoa đã vì ta nởThế giới vui từ nỗi lẻ loiTưởng tượng nhà nhà đang mở cửaLàng ta ngựa đá đã qua sôngNgười đi như cá theo con nướcTrống ngũ liên nôn nả gióng mừngTa về như lá rơi về cộiBếp lửa nhân quần ấm tối nayChút rượu hồng đây xin rưới xuốngGiải oan cho cuộc biển dâu nàyTa khóc tạ ơn đời máu chảyRuột mềm như đá dưới chân taMười năm chớp bể mưa nguồn đóNgười thức mong buồn tận cõi xaTa về như hạt sương trên cỏKết tụ sầu nhân thế chuyển dờiBé bỏng cũng thì sinh, dị, diệtTội tình chi lắm nữa người ơiQuán dốc hơi thu lùa nỗi nhớMười năm người tỏ mặt nhau đâyNước non ngàn dặm bèo mây hỡiĐành uống lưng thôi bát nước mờiTa về như sợi tơ trời trắngChấp chới trôi buồn với nắng hanhAi gọi ai đi ngoài cõi vắngDừng chân nghe quặn thắt tâm canLời thề buổi ấy còn mang nặngNên mắc tình đời cởi chẳng raTa nhớ người xa ngoài nỗi nhớMười năm ta vẫn cứ là taTa về như tứ thơ xiêu tánTrong cõi hoang đường trắng lãng quênNhà cũ mừng còn nguyên mái, váchNhện giăng, khói ám, mối xông nềnMọi thứ không còn ngăn nắp cũNhà thương-khó quá sống thờ ơGiậu nghiêng cổng đổ, thềm um cỏKhách cũ không còn, khách mới thưaTa về khai giải bùa thiêng yểmThức dậy đi nào, gỗ đá ơiHãy kể lại mười năm chuyện cũMột lần kể lại để rồi thôiChiều nay ta sẽ đi thơ thẩnThăm hỏi từng cây, những nỗi nhàHoa bưởi, hoa tầm xuân có nở?Mười năm, cây có nhớ người xa?Ta về như đứa con phung pháKhánh kiệt đời trong cuộc biển dâuMười năm, con đã già trông thấyHuống mẹ cha đèn sắp cạn dầuCon gẫm lại đời con thất bátHứa trăm điều một chẳng làm nênĐời qua, lớp lớp tàn hư huyễnGiọt lệ sương thầm khóc biến thiênTa về như tiếng kêu đồng vọngRau mác lên bờ đã trổ bôngCho dẫu ngàn năm em vẫn đứngChờ anh như biển vẫn chờ sôngTa gọi thời gian sau cánh cửaNỗi mừng giàn giụa mắt ai sâuTa nghe như máu ân tình chảyTự kiếp xưa nào tưởng lạc nhauTa về dẫu phải đi chân đấtKhắp thế gian này để gặp emĐau khổ riêng gì nơi gió cátThềm nhà bụi chuối thức thâu đêmCây bưởi xưa còn nhớ, trắng hoaĐêm chưa khuya quá hỡi trăng tàTình xưa như tuổi già không ngủThức trọn, khua từng nỗi xót xaTa về như giấc mơ thần bíTuổi nhỏ đi tìm một tối vuiTrăng sáng soi hồn ta vết phỏngTrọn đời nỗi nhớ sáng khôn nguôiBé ơi, này những vui buồn cũHãy sống, đương đầu với lãng quênCon dế vẫn là con dế ấyHát rong bờ cỏ giọng thân quenTa về như nước Tào Khê chảyTinh đẩu mười năm luống nhạt mờThân thích những ai giờ đã khuấtCõi đời nghe trống trải hơn xưaNgười chết đưa ta cùng xuống mộĐâu còn ai nữa đứng bờ aoKhóc người ta khóc ta rơi rụngTuổi hạc ôi ngày một một haoTa về như bóng ma hờn tủiLục lại thời gian kiếm chính mìnhTa nhặt mà thương từng phế liệuNhư từng hài cốt sắp vô danhNgồi đây nền cũ nhà hương hỏaĐọc lại bài thơ thủa thiếu thờiAi đó trong hồn ta thổn thứcVầng trăng còn tiếc cuộc rong chơiTa về như hạc vàng thương nhớMột thủa trần gian bay lướt quaTa tiếc đời ta sao hữu hạn
Send comment
Nhà thơ Đức Phổ
Nhà thơ Đức Phổ làm thơ khá lâu và nhiều. Kề từ khi sang định cư tại Hoa Kỳ vào năm 1996, thơ anh thường xuất hiện trên các tạp chí Văn của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, Văn Học của Nguyễn Mộng Giác
Khi lớn lên, tôi đã đọc và thích những truyện dài và thơ của Viên Linh. Nhất là những truyện dài đăng từng kỳ trên các nhật báo. Thuở ấy, ở một quận lỵ nhỏ miền Trung, tôi đọc có lúc được, lúc mất, vì báo lúc có, lúc không, nhưng nói chung, là thích.
Và còn là Trùng Dương. Một Trùng Dương tôi không đến nỗi phải ném tuốt ý nghĩ về tới 38 Phạm Ngũ Lão mới thấy. Nhưng gần mà xa. Từ sang Mỹ đã 4 năm,
(h. NV) Vi Lan Khai vừa là văn sĩ, thi sĩ, và họa sĩ. Văn sĩ hay họa sĩ anh cũng đều là "tài tử" theo nghĩa của anh em nhà văn chúng tôi đã cho nó hồi tiền chiến, là "không cầu lợi". Anh làm thơ, viết truyện dài, truyện ngắn, tùy bút, hồi ký,
Có thể nói Võ Phiến là nhà văn – như cây cổ thụ sum suê, giăng đầy bóng mát – trong nền văn chương Việt Nam trước 1975 và nền văn chương Việt Nam hải ngoại sau này. Tôi đọc truyện “Phía Bên Nhà Ông Ngà” của Võ Phiến đăng trên tạp chí Văn Học,
Copyright © 2021 banvannghe.com All rights reserved 
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D592571886.-%3B)